Teach Like a Champion 3.0 is de nieuwe editie van het bekende werk van Lemov. De vorige editie ben ik begonnen met lezen en bespreken, maar vrij in het begin gestrand. Met de nieuwe editie een nieuwe poging. In deze post bespreek ik hoofdstuk 5: Lesson planning. De inhoudsopgave is klikbaar, zodat je snel bij je keuze bent. Vind je het leuk? Vragen, opmerkingen? Laat commentaar achter!
Zoals gezegd gaat hoofdstuk 5 structuur van de les. We krijgen zes technieken op dit punt.
Deze pagina is nog niet af. Je ziet nu precies waar ik ben gebleven met lezen.
Technique 20: Do Now
Do now is de opdracht die leerlingen krijgen tijdens de binnenkomst in de klas. Ze zien dat er werk voor ze klaar staat en kunnen meteen aan de slag. Lemov noemt drie belangrijke eigenschappen:
- De opdracht is er elke les, op dezelfde plek, op dezelfde manier. Het is routine, zodat leerlingen precies weten wat er van hen verwacht wordt. Door de opdracht bijvoorbeeld op papier te doen met een vast format, kan je als docent ook snel zien of er problemen zijn.
- De opdracht kunnen de leerlingen maken zonder verdere instructie of hulp. Hij is docent-onafhankelijk.
- Hij duurt ongeveer vijf minuten (of dat inclusief nabespreken is, laat Lemov in het midden). Gebruik een timer.
Lemov benadrukt een paar keer dat het zonder instructie moet kunnen. Dit geeft de docent de gelegenheid nog even wat spullen klaar te zetten, de vorige les af te sluiten etc.
Er worden drie soorten inhoud aanbevolen:
- Een preview op de komende les.
- Een review van de vorige les.
- Een review van voorkennis.
Lemov heeft duidelijk voorkeur voor het herhalen van eerdere stof. Hij verwijst naar h1:techniek 7. Hij verwijst ook naar Bennett’s Running the Room / Regie in de klas: maak er een routine van en benoem het vooral wanneer het goed gaat.
Online
Lemov bespreekt ook twee voorbeelden van Do Now in online lessen. De eerste is wanneer leerlingen een les terugkijken. Dan is er geen interactie. De tweede is wanneer leerlingen de les direct volgen. De docent stelt dan één vraag die leerlingen naar hem teruggeven en die vervolgens besproken wordt. Over online-lesgeven is hier een viertal posts.
Wat ik doe
Indachtig het nut van Retrieval Practice, start ik elke les met een digitaal quizje. Dat gaat meestal over voorgaan de actuele stof, aangevuld met herhaling in de drieslag vorige les, vorige maand en vorig jaar. Dat kan wel ongeveer een kwartier in beslag nemen. In een lesuur van 60 minuten is dat net iets teveel. Waar gaat het mis? Het aanmelden én het beantwoorden van de opgaven. Het zijn er wellicht teveel. Het programma verlangt ook dat ik het handmatig aanzet. Dat kan technisch ook anders. Dus dat ga ik proberen.
Leerlingen zien niet altijd het belang van de herhaling. Hebben er geen zin in, of willen het ontlopen omdat ze weten / denken te weten dat ze het niet goed gaan doen. Aan de routine, het docent-onafhankelijke en de snelheid, dat ga ik (proberen) te verbeteren.
Technique 21: Take the steps
Beginners leren anders dan experts. Immers, experts hebben meer voorkennis om de nieuwe kennis aan te koppelen. Een definitieve aanpak voor dit probleem is er niet, maar Take the steps wijst in ieder geval een richting.
Eerste aanpak is het bieden van ondersteuning. En dan is het natuurlijk zaak om in het begin veel steun te geven en dat langzaam af te bouwen. Wat hierbij lastig is, dat wanneer je voortbouwt op een eerder onderwerp, je inderdaad kunt afbouwen, maar start je een heel nieuw onderwerp, ook bij leerlingen die al verder zijn, moet je toch weer lesgeven aan beginners. Beginners hebben in ieder geval naast inhoudelijke instructie, ook baat bij procedurele instructie.
Krachtig is ook om uitgewerkte voorbeelden te geven. Lemov vergelijkt dit met het aanbieden van een rubric. De termen die je in een rubric moet gebruiken zijn hebben voor beginners te weinig betekenis. Bij uitgewerkte voorbeelden, van eenvoudig, naar complex, kan je precies aanwijzen wat je bedoelt.
Opvallend bij dit thema is dat Lemov het bespreekt aan de hand van het leren schilderen van een schilderij in een landschap met een huis. Ze geeft hierbij een voorbeeld van een eindproduct, wijst de kernpunten aan, oefent met de technieken en gebruikt de juiste terminologie. Een inspirerend voorbeeld!
Wat ik doe
Bij het bespreken van de theorie en de toepassing van bijvoorbeeld het oplossen van eenvoudige vergelijkingen, bespreek ik inderdaad procedure (eerst dit, dan dat) gelijk met waarom deze stappen allemaal moeten / mogen. Ik wijs de stappen dus expliciet aan. Het geven van uitgewerkte voorbeelden is bij wiskunde standaard. Daar de (vorm)vereisten voor aanwijzen ben ik met de jaren explicieter gaan doen.
Dit komt duidelijk naar voren wanneer leerlingen zelf hun proefwerk moeten nakijken. Het nakijkvoorschrift geeft precies aan wat er moet staan, inclusief allerlei kleine details. Over het zelf laten nakijken door leerlingen heb ik drie post geschreven. Een voorbeeld van hoe dat er dan uit kan zien is de tekening van een boxplot. Elk pijltje is een aandachtspunt, waarbij er ook nog mondeling toelichting gegeven wordt over wat die pijltjes allemaal betekenen.
Technique 22: Board = paper
Kortweg: aantekeningen maken, met pen op papier, moet. En je leert dat aan door voordoen. De start is dat je duidelijk maakt dat alles wat op het bord staat, ook in het schrift moet komen. Maar dat is maar de start. Lemov bespreekt een docent die met een projector, tijdens de les, aantekeningen maakt zoals ze wil dat de leerlingen die maken. Die noteert ook de dag, het hoofdstuk, het lesnummer en maakt zijpaadjes in de kantlijn enzovoort. Met het verder doorlopen van de school, kan de sturing minder worden.
Belangrijk hierbij is, dat je het lestempo zo moet doen, dat leerlingen ook daadwerkelijk tijd hebben voor aantekeningen.
Wat ik doe
Belangrijk is volgens mij de notie dat leerlingen moeten leren hoe ze aantekeningen moeten maken. Lemov geeft met zijn voorbeeld nog een tweede punt: leerlingen moeten leren hoe een net schrift er uit ziet. Een schrift waar je later, bijvoorbeeld bij het voorbereiden van het proefwerk) nog wat aan hebt. Aantekeningen maken is één schooljaar bij mijn toenmalige mentorklas een topic geweest. De resultaten waren niet zo bemoedigend.
Barton adviseert om apart tijd in te ruimen voor het maken van aantekeningen. Tijdens de uitleg schrijven de leerlingen dus niet, hij geeft na de uitleg tijd. Dit in lijn met de Cognitive Load Theory, maar je kan ook zeggen: een mens kan geen twee dingen tegelijk.
Geef een antwoord