Regie in de klas, bijna 200 pagina’s

Op de school waar ik werk zijn er twee leesgroepen gevormd die samen “Regie in de klas” van Tom Bennett lezen. Niet iedereen kon aanhaken, dus er zijn nog meer collega’s die meelezen. In de leesgroepen wordt als voorbereiding een passage gekozen die in één minuut voor te lezen is. Daar wordt dan over gesproken. De tweede bijeenkomst ging over pagina 111-186. Huiswerk was nu om niet alleen de opgegeven pagina’s te lezen, maar ook om er een tekst voor een tegeltje bij de maken. Dus wat kwam daar zoal in aan de orde en wat staat er op de tegeltjes?

Sectie 2

De tweede sectie bestaat uit drie delen. We lezen het eerste deel van deze tweede sectie: Sociale normen, weer opgeknipt in hoofdstuk vijf en zes.

Start is dat de docent de normen / regels in de klas bepaalt. Bennett benadrukt dit. Het is jouw rol / taak. Het zijn niet altijd jouw normen/regels, je werkt in een school. Leerlingen gaan van les naar les en het is nodig dat de normen breed gedragen en gehandhaafd worden.

Het is handig om de mechanismes te kennen. Leerlingen zijn, net als alle andere mensen, lid van een groep, die groep bepaalt het gedrag van het individu. Het wordt nagevolgd en soms letterlijk nagedaan. Leerlingen zijn ook conformistisch. Ze willen graag voldoen aan de norm. Wanneer leerlingen niet weten hoe ze zich moeten gedragen, kijken ze naar anderen en doen dat na. En dat ten goede, maar ook ten kwade. Met een goed moreel kompas, kan je dit gebruiken om een goede werksfeer in de klas te krijgen. Daarnaast komen leerlingen met een bepaald doel naar school. Dat bereiken is ook een norm.

Het is aan de docent om normen te stellen in de klas. Dat kan door ze te onderwijzen, maar ook door voordoen. Eenmaal gesteld, moeten ze ook gehandhaafd worden. Dit gaat niet in een isolement: als docent maak je deel uit van de school. De keuzes die de school maakt, moet je volgen. Ben je het met de keuzes niet eens, dan stel je dat op de juiste plek aan de orde. En dan kan het aangepast, of niet. Het is niet jouw feestje.

Normen, regels etc zijn er om na te leven. Dat betekent niet dat er geen uitzonderingen zijn. Maar die moeten werkelijk uitzonderlijk zijn. En het loslaten van de norm danwel regel moet beargumenteerd (kunnen) worden. Consistentie is sleutel voor succes. Hoe er met de ene regel omgegaan wordt, heeft dan invloed op de rest van de regels. Je moet op alle regels consistent en consequent zijn.

Leerlingen zijn altijd zelf verantwoordelijk voor hun gedrag. Een goede reden om de regel te overtreden is geen excuus. Te laat is te laat, niet ingeleverd niet ingeleverd. Die regels staan. Maatwerk zit niet in de regel, maar in de consequentie van de overtreding. Goed gedrag moet regelmatig aangewezen en daarmee versterkt. De norm pas bespreken wanneer de norm overtreden wordt is ineffectief. Voorkom het overtreden van de norm, of beter: maak het tonen van goed gedrag makkelijk. Dat is dan voor leerlingen de makkelijke keuze. Wanneer je niet wilt dat leerlingen overleggen, zet de tafels dan apart. Wanneer ze moeten overleggen maar niet mogen lopen, zet dan groepjes neer. Enzovoort.

Tegeltjes

Enkele teksten voor op een tegeltje:

  • Een hek is beter dan een ambulance
  • Normen zijn niet de regels aan de muur. Normen zijn wat we zien, horen en voelen in de klas.
  • Het is niet jouw feestje
  • Niemand is een klier voor zijn plezier
  • Positieve aandacht is ook aandacht.

Leesgroepen

Wat komt er uit de leesgroepen? TL:DR:

  • De docent bepaalt
  • Groepsgedrag bepaalt het gedrag van leerlingen
  • Maak gewenst gedrag makkelijk
  • Benoem gewenst gedrag
Bennett, Tom. (2022). Regie in de klas (G. Verbrugghen, Vert.; 2de dr.). Phronese.

Met dank aan Jörgen van Remoortere voor de aanzet om de leesgroepen te beginnen en de indeling te maken.