Regie in de klas, de eerste honderd pagina’s.

Op de school waar ik werk zijn er twee leesgroepen gevormd die samen “Regie in de klas” van Tom Bennett lezen. Niet iedereen kon aanhaken, dus er zijn nog meer collega’s die meelezen. In de leesgroepen wordt als voorbereiding een passage gekozen die in één minuut voor te lezen is. Daar wordt dan over gesproken. Beide groepen hebben nu de eerste bijeenkomst gehad waarin de eerste 110 pagina’s besproken zijn. De eerste 110 pagina’s gaan hebben de titel “De menselijke aard”, uit gewerkt in Basisprincipes, De effecten van voorbeelden, Regie in de klas en Motivatie bij leerlingen. Wat kwam daar zoal in aan de orde?

Drukke klassen

Met de constatering dat Nederland de drukste klassen heeft, is het eveneens opvallend dat lerarenopleidingen hier maar weinig aandacht aan besteden. Terwijl een ordelijke verloop een noodzakelijke voorwaarde voor een goede les is. Heb je het gedrag van leerlingen op orde, dan kom je aan lesgeven toe. Dan pas komen leerlingen aan leren toe. Tot die tijd is het doormodderen. En die orde, dat is de taak van de docent. En dat betekent dat je de regie moet nemen. Doe je dat niet, dan nemen leerlingen die regie over.

Leerlingen vertonen ongewenst gedrag om verschillende redenen. Bijvoorbeeld omdat ze zich vervelen, om af te leiden, om leuk te doen, om .. om van alles en nog wat. Maar ook omdat ze niet weten hoe zich wél moeten gedragen. En dan kan je reageren op ongewenst gedrag, maar effectiever is om gewenst gedrag vooraf duidelijk te maken.

Gewenst gedrag

Gewenst gedrag aanleren is voor de ene leerling makkelijk, het gewenste gedrag ligt dicht bij wat ze thuis geleerd hebben, op de voetbalclub geleerd en wat ze zelf prettig vinden. Voor anderen is het volstrekt nieuw en onduidelijk. Docenten zijn met hun diploma’s expert in het gewenste gedrag. En velen kunnen zich dan ook niet voorstellen dat wat voor hen de norm is, voor leerlingen helemaal nieuw is. Je moet het gewenste gedrag dus onderwijzen. En net zoals lesstof, steeds weer en weer, en weer.

En dit in een omgeving die bestaat uit leeftijdsgenoten, al dan niet met gierende hormonen, afleiding uit de omgeving én afleiding door devices. Mobieltjes, smartwatches en laptops. Alles is een potentiële bron van afleiding.

Sociaal

Leerlingen zijn enorm gericht op de groep, hun klas, maar ook de vriendengroep buiten de klas. Schoolregels, regels van een docent, ze zijn maar betrekkelijk. Dat wat hun groep doet, dat is de norm. Op tijd komen, huiswerk maken en trots zijn op een cijfer, allemaal bepaald door wat de groep normaal vindt.

Docenten bepalen de norm

Wat wij als docenten gewoon vinden, is dat niet vanzelfsprekend ook voor de leerlingen. Naarmate leerlingen een achtergrond hebben die verder af staat van die van onszelf, zal er meer tijd gestoken moeten worden in het aanleren van de normen en regels, die goed functioneren in school mogelijk maken. Tot aan regels als: ontbijten, op tijd gaan slapen, etc. Onze regels, nodig en noodzakelijk voor een succesvolle schoolcarrière helpt de leerlingen het meest. Ze hebben ons ondersteund bij het behalen van meerdere diploma’s en ons verder geholpen op de maatschappelijke ladder. En daarvoor is school er.

Leesgroepen

Wat komt er uit de leesgroepen? TL:DR:

  • Hoe je het hebben wilt, moet je onderwijzen
  • Niks is vanzelfsprekend
  • Je doet het als team.
Bennett, Tom. (2022). Regie in de klas (G. Verbrugghen, Vert.; 2de dr.). Phronese.

Met dank aan Jörgen van Remoortere voor de aanzet om de leesgroepen te beginnen en de indeling te maken.