In Nederland is WRTS (nu studiego) populair voor het leren van woordjes bij MVT. In een omvangrijk onderzoek worden door docenten gemaakte flashcards aangeboden door middel van ANKI dat een Leitnerbox-algoritme kent. De uitkomsten zijn opvallend. Het onderzoek is óók van belang omdat het duidelijk maakt hoe deze studievaardigheid aangeboden moet worden. Wijze lessen voor retrieval practice en spaced practice.

Het onderzoek in het kort

In Noorwegen moeten alle eerstejaars studenten verpleegkunde een examen bioscience afleggen. Dat nationale examen is gestandaardiseerd, heeft een duidelijke kennisbasis, veelgebruikt studiemateriaal en ondersteuning via oa Youtube. Maar het heeft al jaren een (te) laag slagingspercentage (75%-80%). In een quasi-experiment (Campbell & Stanley, 1966) gebruikt een deel van de studenten flashcards en is er een controlegroep. Het robuust opgezette onderzoek heeft als uitkomst dat de scores van de studenten mét flashcards significant hoger zijn dan die van studenten die die flashcards niet gebruikt hebben. Zelfs zo dat studenten mét, een drie keer grotere kans hadden het examen te halen dan de studenten zonder. Een effect groter dan de invloed van voorkennis (uitgedrukt in wat we in Nederland een VO-diploma noemen).

Uitleg

In het onderzoek is eerst gekeken waarom erkend nuttige studietechnieken weinig gebruikt worden. Kern: onbekend en losstaand van het onderwijs. Daarop is gestart met een instructie aan studenten én docenten over het nut, waarom en hoe van flashcards, zodat studenten bekend waren met gebruik en het gebruik niet naast het gewone onderwijs kwam, maar geïntegreerd werd in de cursus. Daarbij was er ook aandacht voor het kweken van een routine in het gebruik. Ook is erkend dat het maken van flashcards tijd, maar ook deskundigheid vraagt. Wanneer je dat aan studenten over laat, sneeuwt het vaak onder, is de kwaliteit onduidelijk én lopen de cards achter op de cursus. Dus zijn er door vakdocenten flashcards gemaakt die direct voor de studenten beschikbaar waren. De kennis en ervaring over het maken van flashcards voor ANKI zorgden ook voor meer variatie dan op papier mogelijk (o.a. video, audio, tekeningen etc).

Dat flashcards helpen bij het leren dat is ondertussen wel duidelijk. Wanneer retrieval practice gecombineerd wordt met spaced practice wordt dat alleen maar steviger bevestigd. ANKI maakt daarvoor gebruik van een Leitnerbox-algoritme (lees die wikipagina even, de animatie daar is verhelderend).

Het onderzoek is gehouden bij iets meer dan 3200 studenten verpleegkunde verspreid over 19 locaties in Noorwegen. ANKI maakt dat mogelijk omdat de flashcards set in de cloud gezet kunnen worden. Van de studenten heeft 32% de flashcards daadwerkelijk echt gebruikt. In het onderzoek worden achtergrondkenmerken uitgebreid besproken die van belang zijn voor studiesucces en die wellicht een bias zouden kunnen veroorzaken (dat maakt het ook een robuust onderzoek). De meeste achtergrondkenmerken bleken weinig tot geen invloed te hebben, op één na. De studenten die meededen zijn iets ouder.

De conclusie uit het onderzoek is dat de scores op het examen significant hoger zijn. Deze studenten hadden niet alleen een hoger slagingspercentage, maar ook een hogere score: ongeveer 7pnt op een 100pnt schaal meer. Opvallend hierbij was de correlatie tussen leeftijd en score. Normaal bij dit examen is die correlatie negatief. In deze studie was die positief onder de flashcard gebruikers.

Discussie

In de conclusie / discussie bespreken de auteurs de volgende punten:

  • Flashcards dragen echt bij aan het studieresultaat.
  • Normaal wordt dit kleinschalig in één school onderzocht, dit is grootschalig over meerdere locaties.
  • Er is veel aandacht voor de achtergrondvariabelen, en die blijken de uitkomst niet te verstoren.
  • Voorkennis, uitgedrukt in VO-diploma, laat bij dit examen meestal 6-7 punten verschil zien. Flashcards 7-12 punten (van de 100).
  • Het feit dat ANKI een Leitnerbox-algoritme heeft, heeft waarschijnlijk bijgedragen. Voor studenten is het motiverend om met enige regelmaat vragen te krijgen die ze konden en wellicht nog steeds kunnen.
  • De introductie over retrieval / spaced practice heeft invloed. Dat kan natuurlijk ook met elk willekeurig opgavenprogramma. Studenten gingen dat ook gebruiken, omdat nagelaten is, het verschil met een ELO te benoemen, namelijk het Leitnerbox-algoritme.
  • Het maken, door docenten, van een flashcard set is duur. Maar studenten die zakken en een jaar opnieuw moeten doen zijn véél duurder. Studenten-doorstroom neemt de ontwikkelkosten in één jaar weg.
  • Ga er niet van uit dat studente direct snappen hoe de software werkt. Dat er digital natives bestaan is fake news.

Dus?

Wanneer docenten het gebruik van flashcards integreren in hun onderwijs, software gebruiken en een Leitnerbox-algoritme invoeren, is dit effectief.

Mijn terugblik

In mijn mentorklassen heb ik altijd het gebruik van flashcards aangemoedigd. Het landde niet. Wat deze studie beargumenteerd anders doet, is dat de flashcards gemaakt worden door de docent. Ze zijn dus vanaf het eerste moment voor leerlingen beschikbaar én van goede kwaliteit. Mijn visie was dat leerlingen zelf hun flashcards moesten maken. Wat het dus veel werk maakte met een onbekende kwaliteit van de cards. Deze problemen worden hiermee opgelost.

Daarnaast wordt ook het superieure van digitale flashcards duidelijk gemaakt. Niet alleen de “memory” achtige kaartjes met tekst voor- en achterop, maar ook met tekeningen, audio en video.

Als laatste is er duidelijk oog geweest voor de implementatie. De studenten kregen uitleg én instructie. En er werd in het onderwijs op teruggegrepen. Dat kon ik als mentor niet goed voor elkaar krijgen. Wel bij mijn eigen vak, maar niet bij de andere vakken. Het landde evenmin bij collega’s.

Vooruit

Van dit onderzoek wordt ik enthousiast. Het maakt duidelijk hoe verder te gaan met flashcards. Het zou goed zijn wanneer een docentengroep of de auteurs van een methode, voorzien in een kwalitatief goede flashcard-set. Dan kunnen docenten het gebruik hiervan integreren in hun lessen.

Voor referenties over retrieval / spaced practice verwijs ik naar het artikel.

Anki (Versie 24.06). (2024). [Windows]. https://apps.ankiweb.net/
Campbell, D. T., & Stanley, J. C. (1966). Experimental and quasi-experimental designs for research. Houghton Mifflin Company.
Ingebrigtsen, M., Miland, Å. O., Bastesen, J., & Sæle, R. G. (2024). Effective, scalable and low-cost: The use of teacher-made digital flashcards improves student learning. https://doi.org/10.31234/osf.io/h2kgx
Leitner-systeem. Wikipedia (2024).